حفاظت الکتریکی و رله ها

حفاظت سیستم های الکتریکی ابعاد بسیار گسترده ای دارد از حفاظت یک خانه مسکونی گرفته تا حفاظت یک باس بار در یک پست فشار قوی.

بهتر است ابتدا به تقسیم بندی این موضوع بپردازیم .

الف ) تقسیم بندی حفاظت سیستم های الکتریکی در ابعاد مختلف :

- حفاظت شبکه های فشار ضعیف شامل خطوط توزیع انرژی – ترانسفورمرها – موتورها – خازنها و سایر مصرف کننده ها (تا 1 کیلو ولت)

حفاظت شبکه های فشار متوسط شامل خطوط توزیع و انتقال انرژی – ژنراتورها – موتورهای فشار متوسط – ترانسفورمرها – خازنها – باس بارهای پست و .. (1 کیلو ولت تا 36 کیلوولت)

حفاظت شبکه های فشار قوی شامل خطوط انتقال انرژی وخطوط و باس بارهای پست ها (36 کیلو ولت به بالا)

ب) انواع حفاظت در سیستم های الکتریکی

تفاوت ترانسدیوسر و ترانسمیتر

ترانسدیوسر ( Transducer ) :

ترانسدیوسر های اندازه گیری , تغییرات حس شده توسط سنسورها را به سیگنالهای آنالوگ استاندارد از قبیل ± 500mV , 10V , 20mA ± , 4 تا 20mA تبدیل می کنند .

این سیگنال های استاندارد برای اتصال به ماژول های ورودی آنالوگ تهیه می شوند .



ترانسمیتر ( Transmitter ) :

ترانسمیتر ها سیگنال ناشی از کمیت اندازه گیری شده را معمولا تقویت و گاهی تبدیل به کمیت دیگر می کنند .

اکثر وسایل و تجهیزاتی که برای کنترل یک فرآیند به کار برده می شوند, معمولا در اتاق فرمان و در فاصله ای دور از فرآیند نصب می شوند . از طرفی عنصر اندازه گیر در کنار فرآیند نصب می گردد .

بنابراین سیگنال اندازه گیری شده باید به گونه ای مطمئن به اتاق فرمان ارسال گردد . این کار توسط ترانسمیتر انجام می شود .



از دیدگاه تقویت کنندگی و تبدیل انرژی ممکن است نتوان یک ترانسدیوسر را از ترانسمیتر متمایز ساخت .

اما معمولا ترانسدیوسرها به کمیت مورد اندازه گیری نزریکترند و گاهی با آن تماس مستقیم دارند , ولی ترانسمیترها با کمیت مورد اندازه گیری تماس ندارند

و به علاوه میزان انرژی و توان ترانسمیتر ها بسیار بیشتر از ترانسدیوسر ها می باشد .

سکسیونرها

سکسیونر وسیله قطع سیستمهایی است که تقریباًٌ بدون جریان هستند. به عبارت دیگر سکسیونر قطعات و وسایلی راکه فقط زیر ولتاژ هستند از شبکه جدا می سازد. تقریباً بدون بار بدان معنی است که می توان به کمک سکسیونر جریانهای کاپاسیتیو مقره ها، شینه ها و تاسیسات برقی وکابلهای کوتاه و خطوط و همینطور جریان ترانسفورماتور ولتاژ رانیز قطع نموده و یا حتی ترانسفورماتورهای کم قدرت را با سکسیونر قطع کرد . علت بدون جریان بودن سکسیونر د رموقع قطع یا وصل، مجهز نبودن سکسیونر به وسیله جرقه خاموش کن است .لذا بطور کلی می توان نتیجه گرفت که عمل قطع و وصل سکسیونر باید بدون جرقه یا با جرقه ناچیزی صورت گیرد. برحسب این تعریف در صورتیکه از سکسیونر جریان عبور کند ولی در موقع قطع اختلاف پتانسیلی بین دو کنتاکت آن ظاهر نشود قطع سکسیونر بلامانع است . همینطور وصل سکسیونری که بین دو کنتاکت آن تفاوت پتانسیلی موجود نباشد گرچه به محض وصل باعث عبور جریان گردد نیز مجاز خواهد بود. از آنچه که گفته شده چنین نتیجه می شود که سکسیونر یک کلید نیست بلکه یک ارتباط دهنده یا قطع کننده مکانیکی بین سیستمها است.

سیم ارت و چاه ارت

ارت:
در سایتهای کامپیوتری زمین مناسب از دو بابت حائز اهمیت می‌باشد :
الف ـ حفاظت در مقابل صاعقه و اضافه ولتاژها
ب ـ هم پتانسیل بودن تجهیزات نصب‌شده در سایت و کارکرد صحیح آنها بخصوص
تجهیزات دیجیتال و انتقال دیتا
با توجه به بکارگیری تجهیزات کامپیوتری جدید  لازم است به
موضوع ارت و روش اجرای اصولی آن اهمیت بیشتری داده شود تا در آینده از آسیب
رسیدن به نیروی انسانی و تجهیزات کامپیوتری پیشگیری شده و از عملکرد صحیح
تجهیزات اطمینان داشته باشیم .